Wokół domu

Altanka to doskonałe miejsce relaksu w ogrodzie. Gdy słońce przypieka, zadaszenie zapewni nam odrobinę chłodu. W czasie deszczu natomiast altana daje przytulne schronienie.

Zorganizowanie własnej altany w ogrodzie nie jest trudne: przeszkodą nie są formalności (od 2017 r faktu budowy altany nie trzeba już nawet zgłaszać do urzędu), a w sklepach znajdziemy gotowe zestawy, z których szybko złożymy piękne konstrukcje. Poniżej przyjrzymy się, jakie mamy możliwości, gdy zdecydujemy się na zakup gotowej altany.

Zamknięta, czy otwarta?

W najprostszej postaci, altanką ogrodową może być zadaszenie wsparte na czterech słupach nośnych. Taki pawilon jest lekki, a co za tym idzie, z łatwością zmienimy mu miejsce. Pod zadaszeniem ustawimy na przykład rozłożysty zestaw mebli wypoczynkowych, leżaki, piaskownicę dla dzieci lub stół do majsterkowania. Altany otwarte są polecane szczególnie tym osobom, które ogrody traktują jako miejsce biesiad przy stole, urządzanych w większym gronie. Otwarty charakter altany nie zamyka przestrzeni i pozostawia swobodny dostęp do stołu z każdej strony.

Zdj. Altanki bez ścian są doskonałe do urządzania biesiad przy stole. Fot. Ogrodosfera.pl

Jaka powinna być wielkość altany?

Aby altana spełniała swoje funkcje, musi mieć powierzchnię co najmniej 16 m2. Im większa, tym więcej sprzętów można w niej umieścić. Pamiętajmy, że miejsca nigdy dość – nawet jeśli początkowo planujemy umieścić pod zadaszeniem podstawowy zestaw mebli wypoczynkowych, to jednak możemy być pewni, że z każdym rokiem pomysłów na to, jak wykorzystać altanę, będzie nam przybywać. Być może, oprócz ogrodowych leżaków, kiedyś zechcemy umieścić w niej stół do rozsadzania kwiatów lub kojec dla zwierzaka albo grill?

Największe altany, takie jak model ze zdjęcia poniżej, mogą okresowo służyć również jako zadaszenia na sprzęt, na który brakuje miejsca w garażu: rowery, kosiarki do trawy, wózki dziecięce. Powierzchnia: 18 m2, Fot. Ogrodosfera.pl

Ochrona przed przegrzewaniem

Z czasem, w miarę rozrastania się naszych potrzeb, altankę można doposażyć w ścianki: zbudowane z ażurowego płotu lub z drewnianej pergoli. Na ściankach tego typu można zawiesić doniczki z kwiatami lub stworzyć z nich zielony ogród wertykalny. Altanka ze ściankami jest bardziej niż model otwarty zabezpieczona przed wiatrem i przed zacinającym deszczem. Dodatkowo, altanka zamknięta drewnianymi ściankami lub osłoną z zielenią ogranicza dostęp promieni słonecznych nagrzewających jej wnętrze.

Altanka z częściowo zabudowanymi ścianami, które izolują od podmuchów wiatru. Powierzchnia altany: 18 m2. Konstrukcja wykonana z drewna świerkowego. Fot. Ogrodosfera.pl

Jeśli jednak chcemy uniknąć zamknięcia w ciemnym pomieszczeniu, a jednocześnie zależy nam na tym, aby altana dawała schronienie przed upałami, zwróćmy uwagę na zadaszenia przezroczyste: wyprodukowane z poliwęglanu przepuszczającego światło, który zachowuje zdolność do blokowania szkodliwych promieni UV. Zdecydowanie najmniej korzystną opcją jest zakup altanki ze ściankami zabudowanymi szkłem. Szklane ścianki wyglądają niezwykle efektownie w ogrodzie (szczególnie tym stylizowanym na wiejski), jednak szklane panele tworzą tutaj efekt szklarni, powodując, że ciężko mówić o wypoczynku wewnątrz, gdy słońce przypieka.

Zdj. Altana ogrodowa z zadaszeniem z poliwęglanu, który przepuszcza światło słoneczne, ale ogranicza nagrzewanie się przestrzeni znajdującej się pod dachem. Fot. Ogrodosfera.pl

Ścianki w altanie to nie tylko kwestia przegrzewania się jej wnętrza lub kwestia estetyki, ale też istotna jest ochrona przed kurzem i pyłami. Jeśli wokół altany mamy piaszczysty teren lub jeśli za płotem biegnie droga szutrowa, meble znajdujące się pod zadaszeniem będą szybko degradować, a wszystkie jasne tkaniny szybko stracą swój urok. Jeśli jednak altana z zabudowanymi ściankami nas nie przekonuje, warto obsadzić konstrukcję wysokimi, gęstymi krzakami.

Wybieramy najlepsze miejsce na altanę w ogrodzie

O tym, gdzie altana ma stanąć, powinniśmy zdecydować jeszcze na etapie planowania ogrodu: zaplanujemy wówczas, które rośliny posadzić wokół budowli tak, aby do niej pasowały oraz którędy mają przebiegać ścieżki ogrodowe. Ponadto, szukając odpowiedniego miejsca na altanę w ogrodzie jeszcze na etapie tworzenia planów jego powstawania, łatwo stworzymy dla niej harmonizujące z resztą ogrodu oświetlenie.

Najlepszym miejscem na altanę jest cichy zakątek z ładnym widokiem, osłonięty od wiatru, który znajduje się możliwie jak najdalej od ulicy. Altana powinna znajdować się w takim miejscu, abyśmy mogli, przebywając w niej, czuć się swobodnie.

Drewniana altana ogrodowa z sześciokątnym polem podstawy. Dach kryty gontem, podłoga wykonana z drewna. Altana znajduje się w zacisznym zakątku otoczonym zielenią. Fot. Ogrodosfera.pl

Gdy wybór odpowiedniego miejsca na altanę jest już poza nami, należy przygotować podłoże pod konstrukcję. Koniecznie trzeba usunąć wszystkie kamienie i korzenie (nawet jeśli znajdują się kilka centymetrów pod powierzchnią), a teren utwardzić i wyrównać. Komfort użytkowania altany zwiększy się, gdy zbudujemy do niej specjalne podłoże. Może być to drewniane odeskowanie, zwykła wylewka betonowa lub kostka brukowa.

Z jakiego materiału powinna być altana?

Architekci radzą, aby altany znajdujące się w bezpośrednim sąsiedztwie domu były utrzymane w stylu jak najbardziej zbliżonym do bryły budynku: zarówno w kwestii kształtu altany, jak i materiałów, z których jest zbudowana.

Najpopularniejsze są altanki z drewna: sosnowego lub świerkowego, rzadziej modrzewiowego lub dębowego. Drewno wygląda bardzo dobrze w otoczeniu ogrodowej zieleni, lecz trzeba o nie dbać. Drewniana konstrukcja nie może stanąć bezpośrednio na gruncie, a elementy kotwiące muszą być koniecznie wykonane z materiałów nierdzewnych. Dodatkowo, elementów konstrukcyjnych niewymagających wsporników ziemnych nie można ustawić bezpośrednio na ziemi. Również podłoga – o ile jest wykonana z drewna – musi zostać odizolowania od bezpośredniego wpływu żywego podłoża. Wszystko w ochronie przed wilgocią, którą drewno spija z gleby na własną zgubę, doprowadzając do zbutwienia i osłabienia całej konstrukcji.

Altanka ogrodowa z drewna, źródło: http://ogrodosfera.pl/altany-drewniane

Drewniana altanka powinna mieć ograniczoną styczność z glebą. Na zdjęciu widzimy, jak altanka odseparowana została od podłoża za pomocą betonowych bloczków ustawionych punktowo. Takie zabezpieczenie wystarczy, aby konstrukcja nie chłonęła wilgoci z ziemi. Fot. Ogrodosfera.pl

Poza wilgocią, drewnianym altankom zagrażają szkodniki (np. korniki), grzyby i kwaśne deszcze. Antidotum jest okresowe odnawianie zewnętrznej powłoki drewna i ponowne zabezpieczanie go preparatami impregnująco-ochronnymi.

Fot. Altanka z zabudowanymi ściankami, fot. Ogrodosfera.pl

Alternatywą dla drewna są metale. Na przykład żeliwo, który służy niekiedy jako budulec dla niewielkich altanek, pasujących do ogrodów utrzymanych w tak zwanym stylu romantycznym lub stylizowanych na XVIII – wieczne ogrody francuskie. Trzeba jednak przyznać, że altanka z kutego żeliwnego stelażu, mocno zdobiona, pasuje wyłącznie do ogrodów o niewielkich rozmiarach, obsadzonych gęstą zielenią.

Coraz częściej też możemy spotkać się z altanami zbudowanymi z aluminiowego stelażu. Niezawodne w tym przypadku jest aluminium: mocne, lekkie, odporne na działanie wilgoci. Altany aluminiowe są praktycznie bezobsługowe: nie wymagają konserwacji (szczególnie aluminium malowane proszkowo). Z połączeniu z poliwęglanem, wyglądają niezwykle nowocześnie.

Na zdjęciu: altana metalowa z zadaszeniem z poliwęglanu. Fot. Ogrodosfera.pl

Ciekawostką są również altany z kamienia. Tutaj jednak należy liczyć się z dużym nakładem samodzielnej pracy: trudno o gotowe modele kamienne w typowych sklepach budowlanych. Kamienna altana jest niezwykle trwała, a w połączeniu z drewnianym dachem, pozwala na stworzenie chłodnego azylu w ogrodzie. Altana z kamienia jest doskonała na urządzenie w niej dużego paleniska lub do biesiadowania przy grillu. Altana z kamienia to inwestycja na lata - demontaż jest pracochłonny i wiąże się z dodatkowymi kosztami.

Niezależnie od tego, na jaki materiał postawimy, warto zadbać, aby altana była odpowiednio wkomponowana w ogród i stanowiła jego integralną część. Należy poświęcić też nieco czasu na przemyślenie jej wielkości oraz kształtu - warto, aby była to konstrukcja dostosowana ściśle do naszych potrzeb.

Sprawdź na filmie, jak składa się altankę przeznaczoną do samodzielnego montażu:

Zazwyczaj czytane