Od stycznia przyszłego roku będą obowiązywać nowe wymagania techniczne dla budynków jednorodzinnych. Wskaźnik maksymalnego rocznego zapotrzebowania domu na nieodnawialną energię pierwotną do ogrzewania, wentylacji, chłodzenia i przygotowania ciepłej wody użytkowej oraz do oświetlenia będzie musiał być niższy niż 70 kWh/m2*rok. Obecnie jego wartość powinna być mniejsza niż 95 kWh/m2*rok. Równolegle konieczne będzie zwiększenie izolacyjności wszystkich przegród wewnętrznych.
Do spełnienia warunku dla Ep nie wystarczy w przyszłym roku już tylko dołożenie ocieplenia czy zamontowanie okien o mniejszym współczynniku przenikania ciepła. Niezbędna będzie ingerencja w system ogrzewania, a przede wszystkim wentylacji. O ile do ogrzania domu można będzie zastosować kotły gazowe lub olejowe o wyższej sprawności, to w przypadku wentylacji niemożliwe będzie już zrealizowanie wymiany powietrza za pomocą klasycznych grawitacyjnych kanałów wentylacyjnych. Taki tradycyjny system charakteryzuje się niestety zbyt wielkimi stratami ciepła podczas wymiany powietrza w pomieszczeniach. Niezbędne będzie zastosowanie wentylacji mechanicznej z odzyskiem ciepła. Wraz z rekuperacją sensowne będzie zamontowanie na przykład pod posadzką parteru, albo poza obrysem domu gruntowego wymiennika ciepła, składającego się w uproszczeniu z orurowania, w którym ogrzewa się w naturalny sposób powietrze doprowadzane do pomieszczeń. Cała ta instalacja ma za zadanie kontrolę powietrza nawiewanego i wywiewanego, wstępne podgrzanie dopływającego i odzyskiwanie części ciepła z mas powietrza opuszczającego budynek. Do jej plusów można z pewnością zaliczyć oszczędności na ogrzewaniu w okresie zimowym oraz chłodzeniu w letnim, a także łatwość w utrzymaniu bardziej stabilnej temperatury w środku i brak przeciągów, gdyż cała wymiana powietrza będzie odbywać się w kontrolowany sposób bez otwierania okien. Tutaj wspomnieć trzeba też o pewnych minusach, gdyż każdy system, tak jak moneta ma też dwie strony. Montaż dodatkowych urządzeń to większe koszty w trakcie budowy, centrale zasilane prądem wymagają regularnego serwisowania i przeglądów, a filtry okresowej wymiany. Problem może się pojawić też z utrzymaniem w należytej czystości całości orurowania w środku. Także nie wszyscy z nas będą zachwyceni z konieczności zmiany pewnych przyzwyczajeń, które do tej pory były jak najbardziej naturalne. O otwieraniu okien w celu szybkiego przewietrzenia raczej trzeba będzie zapomnieć, w oszczędnym domu z rekuperacją ulecą wtedy do atmosfery wszystkie oszczędności wynikające z jej zamontowania. Oczywiście w dłuższym terminie taki system przyniesie wymierne oszczędności, ale budżet na budowę musi być skalkulowany na wyższym poziomie.
Szczególnie osobom, które mają w planie budowę domu naprawdę taniego w budowie, niewielkiego domu jednorodzinnego polecamy rozpocząć ją jeszcze w tym roku, uzyskując na nią pozwolenie jeszcze na starych, obecnie obowiązujących warunkach. Mamy na myśli na przykład ekonomiczne domy parterowe lub kompaktowe z poddaszem użytkowym, jak ten pokazany poniżej.
Wiele ciekawych gotowych projektów tanich domów jednorodzinnych znaleźć można na stronach pracowni, które specjalizują się w takiej architekturze, na przykład Studio Krajobrazy .
Aktualne wymagania techniczne, ważne od 2017 roku także pozwalają na realizację domu, który nie będzie drogi w utrzymaniu, pod warunkiem że np. odpowiednio ustawimy go względem stron świata, z największymi oknami w strefie dziennej na południe, a sam budynek będzie miał zwartą sylwetkę minimalizującą powierzchnię przegród zewnętrznych. Szczególnie polecić można tu projekty małych domów z dachem dwuspadowym , parterowych bez stropu, albo z ustawnym poddaszem użytkowym. Taki kształt przekrycia skutkuje nie tylko największą możliwą powierzchnią na poddaszu, ale także zdecydowanie najniższe koszty budowy dachu. Na prostych, stromych połaciach skierowanych na południe najłatwiej zamontować można też panele fotowoltaiczne, których działanie przy takim ustawieniu będzie najbardziej efektywne. Nie musimy inwestować w nie już teraz, ale warto jest pozostawić sobie taką możliwość na przyszłość. Tendencja jest bowiem taka, że większość urządzeń będzie w energooszczędnym domu wymagać zasilania elektrycznego, a prąd powinniśmy pozyskiwać do tego celu z jak najbardziej zielonych źródeł. Rozpoczynając budowę jeszcze w tym roku pozostawiamy sobie furtkę, pozwalającą na rozłożenie w czasie wyposażania budynku we wszystkie teraz dodatkowe, a za kilka miesięcy już obligatoryjne instalacje. Przy okazji planowania inwestycji warto jest przygotować sobie ogólny plan wykraczający odrobinę w przyszłość. Dodawanie kolejnych urządzeń czy rozwiązań nie zawsze będzie bowiem ekonomiczne i łatwe. Jeżeli rozważamy na przykład zamontowanie pompy ciepła w przyszłości, to raczej powinniśmy pomyśleć już teraz o zastąpieniu klasycznych grzejników płytowych przez orurowanie ogrzewania podłogowego, bo właśnie takie jest wymagane w systemach niskotemperaturowych.
Popularne powiedzenie „co masz zrobić jutro, zrób dziś” jest na pewno aktualne w odniesieniu do pytania postawionego w tytule. Odkładanie decyzji o rozpoczęciu budowy domu do przyszłego roku ogranicza w pewnym stopniu inwestora. Robiąc to teraz mamy większe pole manewru w kwestii wyboru standardu, w jakim zrealizujemy budynek, a więc i możliwość budowy domu nawet dysponując mniejszym budżetem, niż będzie niezbędny od przyszłego roku.
